BÁU VẬT CỦA BIỂN BALTIC VÀ “KỲ QUAN THỨ TÁM” CỦA THẾ GIỚI

Nguồn gốc, xuất xứ

Hổ phách (Amber) là một loại đá hữu cơ quý hoá thạch thành tạo nhựa các khu rừng thời cổ đại. Nhựa hóa thạch dần dần hợp nhất vào các chất trầm tích và đất, chúng trải qua hàng triệu năm biến thành đá tương tự như quá trình hóa đá của đá phiến và sa thạch. Phần nhựa thông này bị vùi lấp trong lòng đất hoặc băng tuyết qua hàng triệu năm. Chúng hóa thạch và trở thành những khối vật chất đặc biệt mang theo lá cây, cỏ hoặc côn trùng bên trong. Mặc dù khoảng thời gian cụ thể để xảy ra quá trình này là chưa được xác định, nhưng phần lớn hổ phách được tìm thấy trong đá trầm tích Kỷ Cretaceous và trầm tích Đệ Tam (khoảng 30 – 90 triệu năm tuổi).

Đặc điểm và phân loại

Amber thực chất chính là nhựa cây hoá thạch của các loại thực vật mà chủ yếu là nhựa cây thông. Loại Hổ phách quý giá nhất là hổ phách sinh ra từ nhựa cây thông cổ đại, hiện tại đã tuyệt chủng. Những loại này thường xuất hiện ở vùng biển Baltic, Myanmar, Canada…Chúng thường có mùi rất thơm thu hút các loại côn trùng và cuốn luôn chúng vào trong khiến chúng không tài nào thoát ra được tao nên hình dạng đặc trưng của Hổ phách.

Hổ phách chủ yếu được tìm thấy ở nhiều nơi trên thế giới, nhưng nguồn lịch sử chính là vùng đất bao quanh Biển Baltic nơi có nhiều thực vật họ lá Kim. Chủ yếu ở Ba Lan, Lithuania, Latvia, Estonia và vùng Kaliningrad của Nga (trữ lượng khoảng 90% hổ phách trên thế giới). Hổ phách cũng được tìm thấy ở Ukraine nhưng không được giá trị như hổ phách Baltic.

Hình dạng của đá Hổ phách

Các khu vực Baltic là nơi có các trầm tích hổ phách lớn nhất được biết đến, có niên đại từ 44 triệu năm trước. Người ta đã ước tính rằng những khu rừng thông Araucarias cổ đại ở đây đã tạo ra hơn 100.000 tấn hổ phách. Bên trong hổ phách Baltic có nhiều loài côn trùng hóa thạch nhất được phát hiện cho đến nay.

Khi một cây thông bị tổn thương hoặc chịu sự thay đổi khí hậu sẽ tiết ra nhựa. Những cây mang nhựa này bị gãy và được các con sông cuốn đến các vùng ven biển. Cây cối và nhựa qua hàng triệu năm bị hoá thạch thành một viên đá quý đặc biệt và tuyệt đẹp.

Một số tính chất của Hổ phách tự nhiên của biển Baltic:

• Hổ phách Baltic là một loại nhựa hóa thạch của cây hóa thạch, chứa một lượng lớn axit succinic (từ 3% đến 8%);
• Ấm khi chạm vào, nóng lên rất nhanh trong tay;
• Nhẹ;
• Có thể nổi lên trên nước có pha muối biển;
• Trong quá trình chà xát, nó có điện tích âm (do đó, một trong những tên cổ của hổ phách - electrum, electron);
• Dễ bốc cháy, khi cháy phát ra mùi nhựa cây lá kim rõ rệt;
• Mềm và dẻo để chế biến;
• Nó thay đổi màu sắc dưới tác động của ánh sáng mặt trời, bị mờ đi, và trở nên kém trong suốt;
• Mong manh.

Theo các chuyên gia phân tích, tuổi trung bình của hổ phách là 40 đến 50 triệu năm và màu sắc dao động từ nâu vàng nhạt và trắng, các loại có sắc thái màu xanh lá cây có giá trị đặc biệt. Loại hiếm và đắt nhất là hổ phách xanh lục. Hổ phách màu xanh dương khá hiếm, có ở các dãy núi xung quanh Santiago và phía đông của Cộng hòa Dominican. Nó được hoá thạch từ nhựa cây Hymenaea Protera.

Hổ phách màu xanh lục

Giá trị

Xưa kia, một viên đá hổ phách làm đồ trang sức còn có giá trị hơn một người nô lệ trẻ trên thị trường ở Rome. Học giả La Mã thế kỷ thứ I sau Công nguyên Pliny cho rằng, bùa hộ mệnh bằng hổ phách tiềm ẩn mãnh lực chống những rối loạn tâm thần, vì vậy ông luôn đeo trên mình một viên nhựa hóa thạch nhỏ.

Dưới thời nước Nga cổ, hổ phách được phổ biến rộng rãi và gọi theo lối Hy Lạp cổ là elect hay electron. Các nhà khoa học nói rằng, ngày nay không có thị trấn cổ nào của Nga lại không khai quật thấy hổ phách.

Căn phòng Hổ phách, cung điện Catherine

Giá trị của Hổ phách được ghi nhận trong lịch sử thế giới qua câu chuyện vua nước Phổ Fridrix Wilhem I tặng cho Peter Đại Đế một căn phòng trang trí toàn bộ bằng hổ phách vào đầu thế kỷ 18. Việc tặng báu vật này còn mang ý nghĩa thắt chặt quan hệ liên minh Nga – Phổ chống lại đế chế Thụy Điển. Hai năm sau, Peter Đại Đế tặng lại vua Phổ 55 chiến binh ném lựu tinh nhuệ khổng lồ của nước Nga và một chiếc cup bằng ngà voi do chính tay ông tạo nên.

Căn phòng Hổ phách rộng 55m² được kiến trúc sư người Đức Andreas Schluter thiết kế khi ông đang trùng tu Lâu đài thành phố Berlin. Ông cũng được cho là người đầu tiên trong lịch sử dùng hổ phách trong trang trí nội thất.

Công việc tạo tác được thực hiện trong một thời gian dài tại cung điện Charlottenburg cho mãi đến năm 1716.

Căn phòng này từng được mệnh danh là kỳ quan thứ 8 của thế giới, được trang trí hoàn toàn bằng những bức tường hổ phách, gương và đá quý.

Bức tranh đá Hổ phách, cung điện Catherine

Căn phòng Hổ phách được đặt trong Cung điện Catherine, tên hoàng hậu của Peter Đại đế, ở ngoại ô Leningrad (nay là Saint Petersburg).

Năm 1941, Đức Quốc Xã xâm chiếm Leningrad (nay là Saint-Petersburg) và tháo dỡ toàn bộ căn phòng mang về Königsberg, Đức.

Năm 1944 lâu đài Königsberg bị bỏ bom tàn phá. Khi quân đội Liên Xô giành được thành phố Königsberg vào tháng 4 năm 1945 thì họ phát hiện ra căn phòng hổ phách đã biến mất.

Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh các nhân viên an ninh quốc gia của Cộng hòa Dân chủ Đức cũng đã nỗ lực tìm kiếm căn phòng hổ phách. Công cuộc tìm kiếm bí mật quốc gia này được ghi lại trong một tập hồ sơ dày 1.800 trang có mật danh là "Hồ sơ Pushkin". Có ít nhất là 100 nơi đã được khám xét hay khai quật, trong đó cũng có một phần của khu vực hầm "Chim én V". Cho tới ngày nay tổng thể kiến trúc rất rộng lớn này, theo lời của những người trong cuộc, vẫn còn có những nơi chưa được khai quật. Sau khi nước Đức thống nhất nhiều người tìm kho tàng cũng như những công ty chuyên tìm báu vật đã đến vùng này tìm kiếm thế nhưng cho đến nay vẫn không có kết quả.

Năm 1979, từ những bức ảnh trắng đen được lưu giữ lại và dựa vào trí nhớ của những nghệ nhân bậc thầy, tại viện bảo tàng Tsarskoye Selo (hay còn gọi là Hoàng Thôn)  trong Cung điện Catherine, ngoại ô Saint Petersburg, các nhà phục hồi di sản Nga đã xây dựng một bản sao giống như thật của căn phòng này

Ở Nga, việc mở rộng và nâng cấp căn phòng hổ phách vẫn liên tục tiến hành thêm vài lần nữa, căn phòng rộng hơn 55m2 với hơn 6 tấn hổ phách nguyên chất được khai thác từ mỏ Hổ phách cùng niên đại với căn phòng Hổ phách cũ được sử dụng cho việc chế tác. Vào năm 2003, sau hàng thập kỷ làm việc nghiêm túc, các nghệ nhân Nga đã khôi phục căn phòng hổ phách mới và làm lễ khánh thành ngay tại Cung điện Catherine ở Saint Petersburg, Nga nhờ vào số tiền tài trợ tái thiết 3,5 triệu USD của Ruhrgas AG (công ty cổ phần Ruhrgas - Đức).

Phòng Hổ phách trước khi bị quân Đức cướp đi trong chiến tranh thế giới thứ II

Tác dụng

Từ ngàn xưa, Hổ phách đã được ví như lá bùa hộ mệnh cho sức khoẻ, tượng trưng cho vương quyền và được dâng lên như một tế vật linh thiêng dành cho các bậc Thánh Thần bởi nó chứa đựng nguồn năng lượng tốt, có thể toả hương dễ chịu khi đốt. Trong Đông Y cổ truyền, người ta cho rằng hổ phách có vị ngọt, tính bình vào bốn kinh tâm, can, phế, và bàng quang. Ngoài ra, Hổ phách còn có tác dụng an thần, định kinh, lợi tiểu, tán ư huyết; dành cho người hoả suy, thuỷ thịnh.

Hổ phách đem lại niềm vui và sự tự nhiên, đồng thời tăng sự tự tin, và vài người còn nói nó đem lại may mắn.

Cách sử dụng Hổ phách ở Tây Y:

• Nhức đầu – bôi dầu Hổ phách nóng ở lòng bàn tay lên thái dương và (hoặc) trán;
• Chứng đau nửa đầu - việc đeo liên tục các chuỗi hạt, dây chuyền Hổ phách, cũng như uống các loại rượu từ Hổ phách ngâm trong whisky;
• Cảm lạnh, các bệnh về đường hô hấp trên - uống rượu từ Hổ phách, hít hổ phách (hít những miếng hổ phách nhỏ chưa được làm ấm trong bồn nước, sử dụng dầu Hổ phách trong bồn tắm và phòng tắm hơi là điều cần thiết);
• Bệnh về tuyến giáp – nên đeo liên tục các hạt Hổ phách chưa được đánh bóng, dây chuyền màu hổ phách, mặt dây chuyền hoặc trâm cài, xoa dầu hổ phách vào cổ;
• Đau thấp khớp, đau cơ và khớp –  nên bôi Hổ phách nóng lên vùng bị đau, đeo vòng tay làm từ Hổ phách tự nhiên. Bạn cũng có thể khâu một túi Hổ phách chưa được đánh bóng tốt vào một cái gối.
• Đối với các bệnh về đường tiêu hóa, nhiễm trùng đường hô hấp trên, nên đeo trang sức làm từ Hổ phách chưa qua chế biến, ngửi Hổ phách.
• Căng thẳng, mệt mỏi mãn tính - đeo trang sức Hổ phách hoặc phụ kiện Hổ phách, chẳng hạn như vòng chìa khóa. Việc sử dụng dầu Hổ phách cũng được khuyến khích (có thể được sử dụng trong đèn thơm).
• Hiệu quả mỹ phẩm của Hổ phách cũng rất rõ ràng - nó phục hồi và làm mới làn da mệt mỏi, ngăn ngừa lão hóa da sớm và nếp nhăn.

Có thể nói rằng, Hổ phách sở hữu tri thức vô tận và là một chứng nhân của trái đất, đánh thức những kí ức trong ta. Ai đến Nga cũng mong ước một lần được chiêm ngưỡng kỳ quan thứ Tám kỳ vĩ – căn phòng Hổ phách và mang về cho người thân bạn bè báu vật kỳ diệu của tạo hoá. Công ty Amber Tour sẽ luôn đồng hành cùng bạn trong hành trình khám phá mọi sự vĩ đại.

Amber Tour sưu tầm và tổng hợp!